10/10/23

"Ateşe hakiki bir çay koyalım"


 BCP şubat ayı konusu; şiir ve psikoloji.

Temel Sanat Eğitimi dersinde "sanatçılar deliliğin eşiğinde gezinir, sınıra en yakın oldukları yerde en üretken dönemlerini yaşarlar" demişti hoca, ben saçmalığın daniskası olduğunu düşünmüştüm ama desteksiz atmamış muhterem... normal adam niye yazsın, çizsin, tepinsin içindekini dökmek için?

İstanbul'dayken mühendis ev arkadaşımın iki gün boyunca yemeden içmeden C++ kod yazdığını görmüş ve endişelenmiştim, "bunun şiir yazmaktan farkı yok, akıl işi değil" demişti, kim bilir şiirini kendi dilinde yazmış böyle kaç şair var, bilmediğimiz, asla anlamayacağımız, anlaşılmayı umursamayan...

Silvia Plath'ı öyle bir intihara itecek kadar inciten neydi merak ediyorum, ona veya çocuklarına sempati duyduğum, acıdığım için falan değil de bir şekilde anlayabildiğimi düşündüğüm için tanıma isteğim... beni en etkileyen intihar biçimiydi, az evvel çocuklarına kurabiye pişirdiğin fırına kafanı sokup gazdan başı dönerken ne hissedersin? korkutucu... benim aksime ona doğru koşmuş olan Nilgün Marmara'ya yüzleşmeye cesareti için derinden saygı duyuyorum, Silvia ile empati kurup Marmara'ya yakınlık hissetmek... babamın öldüğü yaşa vardığımda onun ölüm yıldönümü ile benim doğum günüm arasındaki 1 ay uyuduğum yataktan düştüğümü, attığım adımın havada kaldığını hissetmiştim, Nilgün Marmara'nın tanımayı en çok istediği kişinin yaşında intiharını garipseyemiyorum.

Konu böyle ilerleyince sanki 'Ölü Ozanlar Derneği' açılış oturumu gibi oldu, üzgünüm...

Ölüsüyle dirisiyle akıl işi olmayan şiirde her türlü delilik mevcut... beş hececiler adıyla bile OKB muzdaribi gibi görünmüyor mu? failatün failün diye diye ölçtüğümüz o vezinler akıl karı mı? serbest şiir desen depresiflerle bipolarların düğün daveti gibi... İster ölçülü uyaklı ister daldan dala, ister politik ister kuşlu böcekli olsun, isterse bambaşka dillerde olsun, Rilke ve Poe'yu sevebiliyorsam Neruda'ya kollarımı dolamak istiyorsam, hiç tanımadığım birinin anlamadığım dilde okuduğu şiire gözyaşı dökebiliyorsam şiirin hudutsuzluğuna kapılmışım demektir, ruhum şad olsun.

Poe'nun şiirlerinden zevk almak mazoşistlik belirtisi olabilir mi?

"Vasattan hasat çıkmaz"cılar boşa dil dökmüyor, kabul...yine de ağır saplantıları olanlar, vasatın kollarında uyutsa sapkınlıklarını keşke, sözüyle adam öldüren keskin dillileri de törpülesek merhamet çarkında, canına kastı olanı sevip sarsak sarmalasak, oh mis...

Şiir akla hitap ederken bile delice... Nazım Hikmet'le Necip Fazıl'ı aynı derecede sevmek başka açıklanamaz.

Aklını şiire takmış olanlar evvelden beri "şair bu mısrada ne anlatmak istemiş" sorusunu pek sever ya... bir şairin yeğeni ödevi için 'şiirinde ne anlatmak istediğini' sormuş dayısına, ne dediyse yazmış okula gitmiş, beş karış suratla akşam eve gelince "dayı, hoca şiiri hiç anlamadığımı söyleyip zayıf verdi" demiş... şairden fazla şiirciyiz vesselam... demem o ki, sadece şairler değil şiir tutkunları da topyekün bir hallerdedir; şiirleri şizofrenik dünyalarının penceresine rengarenk çiçekler gibi dizer de uslanmazlar.

Şiirsel filmler mi, şair filmleri mi daha güzel? hmm ikisinden de biraz alıp il postino'yu veren güzel insanlara teşekkürler... şiirsellik diye başlayıp "shi" dememek de ayıp kaçıyor kendi namıma...

Japonların resimli hatta yazısı bile tablo hissi uyandıran şiirlerine değinirsem çıkamam -ve lakin en obsesif tutkuların mimarlarına saygıda kusur etmek istemiyorum- Yayoi Kusama gibi akıl hastalığına ad vermiş şair olmak da olayı başka boyuta taşımaktır azizim...

"Öyle güzelsin ki kuş koysunlar yoluna"








10/09/23

"bi' fotoğraf çekinebilir miyiz?"

 İnsanın dişinden sarkıp dudak bükümüne uzanan siyah ince çizgiyle -implantın ipi- gülümsemesi komik aynı zamanda ürkütücü oluyor; joker etkisi... ipi kesebilirdim, dikişi erken aldırabilirdim; ben ipin varlığına aldırmamayı seçtim... görmezden gelmesem o minik ip beni boğabilirdi o gerginlikte, basit çözümleri olmasına rağmen.

Nefes alabilmek için tek yapabildiğim yazmak... ıssızda çığlık atmak, karanlıkta dans etmek, kulağında müzikle kilometrelerce yürümek, çiğ yağmış çimende üşüyerek yıldız saymak, bir dağın tepesinde rüzgar kemiklerine işlerken sisler içindeki güneşin içini ısıtmasına izin vermek de işe yarıyor, haklarını yemeyeyim... işe gitmek gerekiyorken, aşağı katta şikayet beklerken, tatil günlerin sen olmadan yürüyebilecek  yığınla işin yürütülmesine rezerve edilmişken, yazmak dışında tüm alternatifler çok çok zor -imkansız değil- onlara sardığım da oluyor ama en çok yazmaya sığınıyorum; deliliğimin gözde tutamağı... olmasa bir adım ötesi nedir kim bilir, ben bilmek istemiyorum.

Mutlu zamanlarımın fotoğraflarını buraya koysam keşke... mutluyken zaman çok hızlı akıyor, yakalamanın tek yolu fotoğraflar... hiç yazılmıyor diyemem ama mutluluğa es verince yazmak yine de hüzünlü, mutluluğun içindeyken bile özlem duygusu barındıran az mutlu anlar... musmutlu fotoğraflar gibi değil... mutluyken daha çok fotoğraf çekmeliyim.

10/04/23

şahsen bizzat kendi kendimin kendisi

   

Uzun uzun aralar vermek yerine bu yıl hiç yazamadığım için suçluluk hissettiğim BCP yazılarını günden güne tamamlamak istiyorum, umarım en azından yılın sonunu yakalayabilirim. İlk ayın konusu "gerçeğe dayanan olaylar ve biyografi"

Eskiden biyografi denilince ilk aklıma gelen ansiklopediler ve antolojiler olurdu.

Blogumun bir tür otobiyografi olduğunu söylemek hata olmaz sanırım... tabi gönül isterdi ki Nazım Hikmet gibi şiirden otobiyografi döşeyeyim şuraya satır satır...

İşin ironik tarafı biyografilerle pek aram yok fakat her nasılsa otobiyografilere zafiyetim var hatta otoportrelere... Frida ve Van Gogh'un otoportrelerini bilmeyen mi var gerçi... profildeki avatar da benim otoportrem bu arada :P

İlk Aliya okuduğumda mı keşfettim? Çocukluğum'a Gorki'nin kaleminden bakarken mi? Genç Werther'in acılarıyla iç geçirirken mi, bilmiyorum... farklı bir samimiyetti hissettiğim... nasıl tarif etmeli... tepesinde dikilip -oyuna girmeden- kurduğu evciliği huşu içinde izlediğim çocukluk arkadaşım gibi mi, birbirinin kanını akıtacak kadar kavga eden kuzenlerime orta oyunu izlermiş gibi uzaktan baktığımdaki o his mi? kapı aralığından izlediğini bilse de istifini bozmayan komşunun sigara dumanlarındaki halkaların bulut bulut tavana dağıldığı gün gibi belki... kendi kendime dans ederken aynaya değen gözümün ucu belki de...

Adını bir yıl boyunca Aliya sandığım, oda arkadaşımın kitaplığından aşırdığım, Aliya İzzetbegoviç'in yazdığı "Tarihe Tanıklığım" otobiyografi hususunda Hitler'in "Kavgam"ı referanslı şüphe, yanlılık önyargılı ve yargılayıcılık içeren bakışımı yumuşattı kesinlikle... sonrası aşk-nefret ilişkisi...

En sevdiğim biyografi konusunda emin değilim ve lakin en sevmediğim "Waldo Sen Neden Burada Değilsin" bunu net söyleyebilirim. İsmet Özel'in yazılarını ve şiirlerini ya çok sevip ya nefret etmek normal mi acaba? oldum olası ne yazsa kırk katır ya kırk satır dimağımda, iz desen yok ama bolca kaos... bulanmadan durulamıyorduk değil mi? her neyse işte suyumuz bir değil muhteremle... ilk kitapla her sayfada kavga edip yine de "Henry Sen Neden Buradasın"ı okumamın bir anlamı olmalı, gel gelelim 'ne bu adamdaki giz merak ediyorum' desem yalan... öyle işte...

Nazım'ın şiirini dedim ama biyografi özelliği taşıyan romanı da var ya, hani ismini çok sevmiştim, etiket bile yaptım, üstünden çok zaman geçince hatırlayamadım "biyografi miydi bu gerçek kesitti ama neydi?" falan derken, kitabın adı o farklıymış yahu... "yaşamak güzel şey be insan kardeşim" olduğundan o kadar emindim ki benzer adlı bir kitabı daha mı var diye hayretler içinde arattım gogıl amcaya -yok, bulamadım- sonradan adını mı değiştirdiler falan diye ufacık bir şüphe kırıntısı var ama aklım mantığım pek prim vermiyor o ihtimale... fil hafızamın hortumu boyunca boşluklar var anılarda, sonum hayrola!

Oğlum biyografi sevdalısı... dahiler sınıfı serisi, ünlü futbolcular serisi, Türk İslam büyükleri serisi, kahramanlar karavanı falan derken dizi dizi hayat hikayesi doldu kitaplık... savaşın dahileri belgeselini gözünü kırpmadan izliyor ama yağma yok, şiddet içeren yerlerde gözünü kapatıyorum "bebek miyim" diyor, "insan ol diye uğraşıyoruz şurda, benim gözümde hep bebek kalacaksın o ayrı" diyorum, hede hödelere doğru uzayıp gidiyor muhabbet, onca savaş sahnesini en kansız biçimde çekebilmenin haklı gururunu yaşıyor olmalı ekip.

1 Litre Gözyaşı ve Sadako gibi gerçek hayat öyküleri Japonların pek de imgeme uymayan bir anına tanık olmamı sağlıyor nedense utanıyorum, hiç ağlayacağını düşünmediğin birini salya sümük görüp teselli edemeyen kişi, o benim işte!

Okumayı sevmediğim biyografiler bile perdede muhteşem, sinema en güçlü büyüsünü gerçekleri düşlerken  yapıyor olmalı... "en inandırıcı yalanlar gerçeklere dayanan yalanlardır" demişti biri, film miydi gerçekte mi onu bile hatırlamıyorum ama laf mıh gibi aklımda... 

Blank Canvas otobiyografik manga olarak oldukça samimi, literatüre hakim değilim elbette, aklıma gelen bir o var, tavsiyesi olan varsa sevinirim.

Bu yazının ekine fotoğraflı CV yakışırdı ama burada bitirelim... uzun uzun anlatıyorum ya kendimi, kısa kesesim yok öyle tek sayfayla... 

Yılların tozunu atmaya bile kıyamadığım sahipsiz öykülerimin sakinleri selamlar, sevgiler...


9/28/23

Çıkıp biraz temiz hava alayım


Bir aydan uzun süredir spora gitmiyorum, diyet de aksadı, dün oğlumun zoruyla gitmeyi başardım. başladığım ağırlıklardan fazla ama son aşamada çalıştığım ağırlıklardan az, hafif tempolu egzersiz yaptığım halde kemiklerim bile ağrıyor, hamlamışım.

Son gidişimde kendimi oldukça zorlamıştım soluk soluğa terimi havluya silerken gülümsedim, tam karşımda çalışan orta yaşlardaki adam da soluk soluğaydı gülümsediğimi görünce tebessüm etti, flört gibi yüzümü kızartan bir an...  sırf bu andan utanç duyduğum için bir ay çalışmaya gitmemiş değilim annem hastaydı sonuçta onu yalnız bırakmak istemedim ama eskisi gibi haftada bir iki gidip kendimi zinde tutabilirdim, utandım.

Üç yılı geçti ayrılığın üzerinden hala yeniden denemeye hazır değilim. Kızarıp bozarmak desen ergen tadında geliyor, eğreti bir duruşu var üzerimde... kırk yaş üstü boşanmış çocuklu dul kadın imajı epey atılgan toplum nezdinde fakat o ben değilim, kimsenin rüyalarının kadını olamayacak kadar içim geçkin... Yine de içimdeki kerata uslanmak bilmeyenlerden, üniversite arkadaşlarımdan birinin "senin de gülüşüne ömrünü verecek biri çıkacak karşına" deyişi kulaklarımda, inanmak istiyorum, umudumu korumak istiyorum; elliden sonra dünyayı gezmek ve ister yolun sonunda isterse de yolda eşlik edecek birini umuyorum... hayalimde ötelediğim için mi hazır olmak mümkün olmuyor, hazır olmadığımdan mı uzak hayaller kuruyorum, kim bilebilir!


8/26/23

"çaresizliğim; çaresiz değilim"

 Çevremde ölüm kol gezmeye devam ediyor, lisede çok yakın olduğumuz bir arkadaşımın önce annesi birkaç hafta sonra abisi vefat etti, gidemedim, geç duydum, zaman mekan uymadı ama açık ve net vefa gösteremedim, aynısı halamın kocası için de oldu, iş dedim, çocuk dedim elzem görünen geçerli pek çok sebep vardı ama vefa yoktu o işte... aynısı bana olsa üzülürüm; ve fakat şu saatten sonra vefa bekleyecek yüzsüzlükte değilim, güç bulabildiğimce uzanmaya çalışıyorum değer verdiğim insanlara ama yalnızlık daha tatlı geliyor... aslında acı ama kolay olan bu... ölümden korkmadığımı düşünürüm genelde ama duruma bakınca durumu kabul etmeliyim, arkadaşıma karşı mahcubum ama dayımın cenazesine bile gönüllü gitmedim, y.ablanın öldüğünü sakladıkları için bir umut son anlarında yanında olabilmek için İstanbul'a koşmak istedim vefatını duyunca ayaklarım geri geri gitti... anne tarafından en büyük kuzenim 2 ay önce vefat etti, izin alabilirdim, haftasonuna kadar bekledim, iş arkadaşımın babası vefat ettiğinde maddi olarak elimden geleni yapmaya hazırdım ama cenazede en fazla on dakika durabildim...travma mı? korku mu? psikolojik bir rahatsızlık mı? sadece şımarıklık mı? gerçekten bilmiyorum.

Annem bir süredir hasta, onun hastalığından önce sıkı diyet yapmış ve spora abanmıştım bir ayda10 kiloya yakın verdim ama onun hastalığıyla beraber bütün enerjim terketti beni, spor yapıp ter atarken yediğimin iki katını mideme indiriyorum ama yapılması gerekenler için bile kılımı kıpırdatmıyorum, anneme iyi baktığım söylenemez, oğlumla tatili değerlendiremediğim de aşikar, ben açıkça isteksiz ve yorgunum.

Bir zamanlar "sevmeye yeteceği" olduğuyla övünen ben, nasıl sevileceğini unutacak kadar şuursuzum şimdi.

Kendimi bu kadar suçlu hissettiğim halde neden böyle tercihler yaptım?  

Yalnızken ölüm beni daha çabuk yutuverecekmiş gibi hissediyorum yine de sımsıkı sarılıyorum yalnızlığa, aşk-nefret ilişkisi mi anlamış değilim peki ölüm korkusu bunun neresinde?

Yanımda biri olsun istiyorum, huysuz-yalnız ihtiyar olma düşüncesi uykularımı kaçırıyor fakat sevmek şüpheli bir korku tüneli, sevilmek fazlasıyla yorucu, vefa bozuk para gibi tüketilmiş nereye gittiği bilinmeden...

kendime gelmek istiyorum artık ne zaman dağılacak beynimdeki sis, kalbim ne zaman pasını pisini atıp yeniden atmaya başlayacak, ölüm korkusu diye zırvalıyorum ya ne farkım var ölmüşten, benden geriye ne kaldı merak ediyorum!?

5/02/23

"yine mi güzeliz?"

Normalde mayısta Adana sıcağı bariz hissedilir, henüz kıştan çıkmış hissettirmiyor mevsim... ılık yağmur sevdalısı olunca şikayet etmiyorum halimden ama genç değilim hastalıktan kurtaramıyorum paçayı... portakal çiçeklerinin enfes kokusu dolularda döküldü, şimdilik çiçek açan sarmaşıklarla sümbüllerle zambaklarla avunuyoruz.

Bayram için sildiğim camlar leş, araba kirden görünmüyor, camlar elimden öper de araba sıkıntı; dizilerde kliplerde pek seksi görünen sahne bende fok balığının buzullardaki figürlerini andırıyor, boydan kısa olunca araba yıkamak zor zanaat, tabure sakat iş, haftalık yıkatacak bütçem yok, oğlanın boy atmasını dört gözle bekliyorum.

Bir ayda üç farklı branştan doktor "zayıfla" dedi, son raddede kuzenim olan aile hekimim "abla yeme içme düzenini ciddi anlamda gözden geçirmelisin" diye söylenince kendimce dikkat eder oldum ama spora canım çektikçe giden ben, paşa gönlüme göre diyet yapınca ilerleme sıfır... buna rağmen zayıfladığımı düşünenler oldu, spor daha derli toplu görünmemi sağlıyor muhtemelen, yine de diyetisyene görünmek şart, geçen yaz ucundan döndüğüm diyabet yine kapımı tıklatıyor.

Doktorlardan biri hafif talasemi olabileceğimi söyledi, evlenirken de üç ay inceleme altında olmam gerektiğini söylemişlerdi, ihmal etmiştim, korkuyorum sanırım... İlkokuldaki sınıf arkadaşlarımdan biri ağır derecede talasemiydi, lisedeyken kardeşini o sandım karakteristik yüz şekli ve deri rengi yüzünden, öldüğünü o şekilde öğrendim, sınıftaki oğlanlar aralarına almıyordu Musa'yı, silgi verdim diye yakın arkadaşlarımdan birinin "ölecek o yaklaşma ona" dediğini hatırlıyorum,  ilk kez bu ihtimali öğrendiğimde, Musa'ya benziyor muyum diye aynaya uzun uzun bakmıştım, pek benzetemedim... tanı almasam da demire dikkat ettiğim sürece sorun olmayacağını söyledi doktor, açıkçası adını koymamayı tercih ederim.

Alerjik reaksiyonlar için bile yediklerimin mercek altına alındığı şu günlerde uzun yürüyüşlerin tam zamanı... 

Kulaklığı takıp insanlarla dünyadan uzak bir bağ kurma vaktidir şimdi, yürüdükçe kafam bulutlarda, yürüyelim güzelleşelim, kulağımda yine mi 🎵 "yine mi çiçek" 🎶

4/28/23

kırkikindi


 Yaşam; sanki az önce dolu yağmamış gibi parıldayan, yapraklardan puslu buharlar yükselten güneş gibi... yazmadığım süre içinde yaşadığım onca olay, derinime işleyen onca his gözümü kamaştıran ışıklar içinde kayboldu gitti. 

Adana'nın en sevdiğim yanı ılık yağmurları, hayat unutabildiğim sürece daha katlanılır, kara bulutlar güneşle ılık kucaklaşmalara bahane olacaksa ne ala, üşütmeyecek veya canımı acıtmayacaksa ıslanmak başım gözüm üstüne... ısıran soğukları, buza kesen yağmurları, karda yürüyemediğim yokuşları sevmiyorum... kar yağdığını görmeyi özlüyorum elbette, ayazın yaladığı kemiklerin ısınınca gerinip katıdan sıvıya dönmüş bendine sığmayan ırmaklar gibi hissettiren coşku elbette güzel... yine de gün açtığında çıplak ayakla yağmur çukurlarını topuklamayı bulmuyor hiçbiri.

Şu an sevdiğim havalara güzellemeler yapacak kıvamda pamuk gibiyim ama yağıp gürlüyordum bir süredir, hiç yoktan yere veya yerli yerince öfke saldım dört bir yana, olmadık bir tartışmaya girdiğim adama öyle tepki gösterdim ki "yoksa bu adama ilgim mi var, niye abarttım ki" şüphesi bile duydum, ardından 'eski' yırtık dondan çıkarcasına attığı cinsel içerikli mesajla yoklayınca "yahu ben erkeklerden tiksiniyorum ondan bu reaksiyonlar" diye kendime geldim... ha o mesaja gelirsek; soyadını değiştirdiğine olumsuz tepkilerimi duymak istemediği için önden sinir patlatma hamlesi gibi bir şey... tabi benim yorumum bu, derdi ne kimbilir... Evlenmeden hemen önceki hamleleri yüzünden evli olduğu kadına da sadakati olmadığını biliyordum, şaşırtmıyor bile durup durup saçmalaması... yine de güzel anılar var tutmak istediğim, her seferinde biraz daha kararıyor, böyle böyle yok olup gidecek diye korkuyorum, o sevdi/sevmedi ayrı hikaye, kendi payıma düşene yüreğimi koydum, işte o güzelim anlar kesiliyor ya kenarından köşesinden böyle böyle, o bakmalara doyamadığın resimden çok kestiğin makası hatırlatır oluyor ya... zor... kafanı çevirip görmek istemeyeceğin kadar zor.

Sadece "özledim" dese, özlemine kıymet verebilirdim, tek hissettiğim şu an tiksinti, aşağılanmışlık, alay... yanında çırılçıplak uzanırken sırtını çevirdiğin, kadınlığını mahremden şaibeliye çevirdiğin, umumun "kadın olsaydın"lı sorgulamalarına maruz bıraktığın insana "yoklukta gideri var" muamelesi çekmek değersizleştiriyor.

Aslında üstesinden gelmeyi kolaylaştırıyor böyle durumlar; kendime güvenim ve sevgim güçlü değil ama kendimi tanıma konusunda azimliyim, tamam zamanında eğreti çabalara girmedim değil, yanlış sorulara olmaz yanıtlar vermedim değil ama eminim ki ben o ilişkilendirdiği şey değilim. 

Hissettiğim şey neden öfke değil de tiksinme? emin değilim... hayırlısı bakalım, zaman yaraları sarıp pek çoğunu iyileştiriyor, kör topal da olsa devam edip gidiyoruz, yaşamak güzel şey vesselam...